Ξαφνικός θάνατος σε νέους αθλητές
Ο ξαφνικός θάνατος ενός νεαρού, φαινομενικά υγιούς αθλητή είναι μεγάλη τραγωδία. Οι πιθανότητες να πεθάνει ξαφνικά οποιοσδήποτε αθλητής είναι πολύ μικρές. Οι εκτιμήσεις κυμαίνονται από 1 στις 50.000 έως 1 στις 300.000 σε διάστημα 10 ετών. Ωστόσο, κάθε ξαφνικός θάνατος που συμβαίνει είναι καταστροφικός για την οικογένεια, τους φίλους και την κοινότητα. Ο θάνατος του μαραθωνοδρόμου Φειδιππίδη είναι ο αρχαιότερος γνωστός ξαφνικός θάνατος σε αθλητή.
Η μεγάλη πλειονότητα αυτών των αιφνίδιων θανάτων σχετίζεται με υποκείμενες καρδιακές παθήσεις που δεν είχαν διαγνωστεί εκ των προτέρων. Ο ξαφνικός θάνατος είναι συνήθως μια απειλητική για τη ζωή καρδιακή αρρυθμία που ονομάζεται κοιλιακή μαρμαρυγή. Αυτή είναι μια διαταραχή του καρδιακού ρυθμού όπου η καρδιά τρέμει αντί να συστέλλεται, γεγονός που εμποδίζει την καρδιά να αντλεί αίμα. Στις περισσότερες περιπτώσεις με νεαρούς αθλητές, η έντονη άσκηση πυροδοτεί απειλητική για τη ζωή αρρυθμία.
Καρδιακές παθήσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο
Η ηλικία που φαίνεται να χωρίζει τους «νέους» αθλητές από τους «μη νέους» είναι τα 35 έτη. Στις ηλικίες άνω των 35 ετών, ο αιφνίδιος θάνατος σε αθλητές συνήθως προκαλείται από στεφανιαία νόσο λόγω αθηροσκλήρωσης.
Κάτω των 35 ετών, ο αιφνίδιος θάνατος σε αθλητές σχετίζεται συνήθως με συγγενείς ή γενετικές καρδιακές παθήσεις. Ορισμένες περιπτώσεις μπορεί επίσης να προκληθούν από λοιμώξεις ή φλεγμονώδη νόσο.
Οι καρδιακές παθήσεις που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο αιφνίδιου θανάτου εμπίπτουν σε δύο γενικές κατηγορίες. Η δομική καρδιακή νόσος είναι όταν η καρδιά είναι δομικά ή ανατομικά ανώμαλη. Σε μη δομική καρδιακή νόσο, η καρδιά έχει «ηλεκτρικές» ανωμαλίες που προκαλούν μη φυσιολογικούς καρδιακούς ρυθμούς.
Ακολουθεί μια λίστα με καρδιακές παθήσεις που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο αιφνίδιου θανάτου σε νεαρούς αθλητές:
Δομική καρδιοπάθεια:
Υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια
Συγγενείς ανωμαλίες των στεφανιαίων αρτηριών
Πρόπτωση μιτροειδούς βαλβίδας
Μυοκαρδίτιδα
Αρρυθμιογενής μυοκαρδιοπάθεια δεξιάς κοιλίας
σύνδρομο Marfan
Συγγενής καρδιοπάθεια
Μη δομική καρδιοπάθεια:
Σύνδρομο μακρού QT
Σύνδρομο Brugada
Κατεχολαμινεργική πολυμορφική κοιλιακή ταχυκαρδία (CPVT)
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι πιο συχνές αιτίες είναι η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια και οι συγγενείς ανωμαλίες στις στεφανιαίες αρτηρίες. Η μυοκαρδίτιδα συμβάλλει σε μικρότερο, αλλά και πάλι σημαντικό αριθμό θανάτων.
Οι κοινές αιτίες του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου είναι διαφορετικές για διάφορες τοποθεσίες. Για παράδειγμα, στη Βόρεια Ιταλία, η πιο κοινή αιτία αιφνίδιου θανάτου σε νεαρούς αθλητές είναι η αρρυθμιογενής μυοκαρδιοπάθεια της δεξιάς κοιλίας (22%), ενώ η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια αντιπροσωπεύει μόνο το 2%.
Γενικά, για τις περισσότερες από αυτές τις καταστάσεις, ο κίνδυνος αιφνίδιου θανάτου είναι υψηλότερος κατά τη διάρκεια σωματικής δραστηριότητας που απαιτεί:
Εκρήξεις ακραίας προσπάθειας, όπως σπριντ, ποδόσφαιρο, μπάσκετ και τένις
Εντατικά προπονητικά προγράμματα
Άσκηση σε ακραίες συνθήκες ζέστης, υγρασίας ή/και υψομέτρου
Οι συστάσεις για την άσκηση από τους γιατρούς μπορεί να περιορίσουν ορισμένες δραστηριότητες ανάλογα με την πάθηση που εμπλέκεται.
Συνοψίζοντας: Για αθλητές κάτω των 35 ετών, ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος μπορεί να προκληθεί από δομική ή μη δομική καρδιακή νόσο. Η έντονη δραστηριότητα ή ο ζεστός καιρός μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακού επεισοδίου για άτομα με καρδιακές παθήσεις.
Συμπτώματα Καρδιακών Καταστάσεων
Ορισμένες περιπτώσεις αιφνίδιου καρδιακού θανάτου μπορεί να συμβούν χωρίς προειδοποίηση. Σε άλλες περιπτώσεις, τα συμπτώματα και τα σημάδια μπορεί να είναι εμφανή τις εβδομάδες και τους μήνες πριν, ειδικά κατά τη διάρκεια της άσκησης.
Μερικά σημάδια καρδιακής δυσφορίας περιλαμβάνουν:
Ζάλη ή λιποθυμία
Δυσφορία ή πόνος στο στήθος
Αίσθημα παλμών της καρδιάς, που νιώθετε ότι η καρδιά σας φτερουγίζει, παραλείπει έναν ρυθμό ή χτυπά πολύ γρήγορα
Ανεξήγητη κόπωση με τη συνήθη άσκηση
Δυσκολία στην αναπνοή
Επισκεφθείτε αμέσως το γιατρό σας εάν εμφανίσετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα ή προειδοποιητικά σημάδια.
Προληπτικός έλεγχος Νέων Αθλητών
Οι καρδιακοί έλεγχοι μπορούν να βοηθήσουν στον εντοπισμό «σιωπηλών» καρδιακών ανωμαλιών που είναι δυνητικά θανατηφόρες. Η American Heart Association(ΑΗΑ) συνιστά στους αθλητές να παρέχουν ιατρικό ιστορικό και να υποβάλλονται σε φυσική εξέταση πριν από τη συμμετοχή τους σε αθλήματα.
Ωστόσο, οι τυπικές φυσικές εξετάσεις έχουν βρεθεί ότι χάνουν ορισμένες από τις καταστάσεις που προκαλούν αιφνίδιο καρδιακό θάνατο. Σε μια μελέτη 115 περιπτώσεων αιφνίδιου καρδιακού θανάτου, μόνο μία εντοπίστηκε σωστά μέσω φυσικής εξέτασης και ιατρικού ιστορικού.
Ορισμένες διαγνώσεις μπορεί να χαθούν όταν οι αθλητές δεν έχουν συμπτώματα. Έρευνες δείχνουν ότι το 60% έως 80% των αθλητών που είχαν αιφνίδιο καρδιακό θάνατο δεν είχαν κανένα σύμπτωμα ή προειδοποιητικό σημάδι.
Ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ) μπορεί να βοηθήσει στην ανίχνευση ορισμένων σιωπηλών καρδιακών παθήσεων περισσότερο από μια απλή φυσική εξέταση μόνο. Η έρευνα δείχνει ότι το ΗΚΓ είναι περίπου πέντε φορές πιο ευαίσθητο από τις ερωτήσεις ιατρικού ιστορικού και 10 φορές πιο ευαίσθητο από μια φυσική εξέταση. Έχει επίσης χαμηλότερο ποσοστό ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων από το ιατρικό ιστορικό και τη φυσική εξέταση.
Η AHA, ενθαρρύνει τους αθλητές να παρακολουθήσουν τοπικά προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου ΗΚΓ που είναι καλά οργανωμένα και διαθέτουν επαρκείς πόρους. Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει τη συμμετοχή ιατρών, συμπεριλαμβανομένων ειδικών καρδιολογίας.